BORY TUCHOLSKIE – CO ZOBACZYĆ? – po 74

Kiedy słyszałam o Borach Tucholskich, to przychodziły mi do głowy dwa miejsca: Tuchola i Tleń. Dwie miejscowości znane dla tego regionu, najbardziej turystyczne. Zawsze też myślałam, że mieszkający tu Borowiacy to właściwie Kaszubi, ale kiedy poznałam Szymona, dosyć szybko wyprowadził mnie z tego błędu. Podobno to tak, jakby powiedzieć, że Ślązacy to Górale 😉

Region ten zaczęłam poznawać wraz z wizytami w domu rodzinnym Szymona. Nigdy nie byłam fanką zieleni, natury, bo mieszkałam w domu z ogrodem, mam mnóstwo rodziny mieszkającej poza miastem i wydawało mi się, że bliżej natury chcą być Ci mieszkający w blokach i mający jedynie park miejski jako miejsce do spacerów. Teraz już wiem, że dużo w tym prawdy, bo kiedy ostatnie 8 lat wynajmowałam mieszkania w blokach, a ostatnią niespełna 30-sto metrową kawalerkę zamieszkiwaliśmy najpierw we dwoje, a później wraz z Mikołajem, uciekaliśmy przy każdej sprzyjającej okazji poza miasto, właśnie na łono natury. Zarzekałam się też, że nigdy nie zamieszkam w Borach, ale życie jak pewnie sami wiecie pisze najrozmaitsze scenariusze. Okazuje się też, że wszystko da się połączyć, uzgodnić i dograć. Słyszeliście też pewnie niejednokrotnie, że „chcieć, to znaczy móc”, a w dzisiejszych czasach, gdzie są samochody, komputery, możliwości zdalnej pracy naprawdę wszystko jest możliwe. I tak, nasza praca zawodowa nadal pozostała w Bydgoszczy, a my mieszkamy w oddalonych o 60 km. Borach Tucholskich ciesząc się najlepszym widokiem roztaczającym się z naszych okien, spokojem i świeżym powietrzem!

Bory Tucholskie to przede wszystkim jeden z największych kompleksów leśnych w Polsce zajmujących powierzchnię ok. 3 tysięcy kilometrów kwadratowych. Teren porośnięty jest głównie przez drzewa iglaste z sosną na czele. Urozmaicony obszar z bogatą siecią wodną – licznymi jeziorami, rzekami Brdą i Wdą przyciąga nie tylko miłośników wędkarstwa i kajakarstwa. Liczne szlaki piesze i rowerowe są atrakcjami turystycznymi, a świetnie zorganizowana baza noclegowa i gastronomiczna jest odpowiedzią na to zapotrzebowanie. Część Borów objęta jest systemem prawnym tworząc parki narodowe i krajobrazowe takie jak: Park Narodowy Bory TucholskieTucholski Park KrajobrazowyWdzydzki Park KrajobrazowyZaborski Park Krajobrazowy oraz Wdecki Park Krajobrazowy (więcej na ten temat przeczytacie tutaj i tutaj).  Cały obraz Borów składa się w jedną całość na piękny krajobraz hołdujący naturze i przyrodzie.

 Atrakcje Borów Tucholskich

1) TUCHOLA  – 14 tys. miasto, określane stolicą Borów Tucholskich. Baza wypadowa do okolicznych atrakcji. Mieści się tu Informacja Turystyczna (ul. Podgórna 3) oraz Muzeum Borów Tucholskich (więcej informacji znajdziecie tutaj). Do zobaczenia Starówka oraz kąpielisko przy  Jeziorze Głęboczek.

Widok na plażę przy J.Głęboczek

2) AKWEDUKT W FOJUTOWIE – czyli skrzyżowanie dwóch rzek. Dołem płynie Czerska Struga, a górą wody Wielkiego Kanału Brdy. Szerokość akweduktu wzniesionego w latach 1845-1849, to 75 metrów, natomiast  różnica wysokości pomiędzy lustrami przecinających się rzek wynosi ok. 9 metrów. Ten unikalny w skali europejskiej zabytek, jest niewątpliwie jedną z największych atrakcji Borów Tucholskich. Turystów przyciąga także otoczenie akweduktu. W pobliżu wybudowano zajazd będący restauracją i hotelem z licznymi atrakcjami, m.in.: basenami (krytymi i zewnętrznymi), torem gokartowym dla dzieci, stokiem narciarskim z wypożyczalnią sprzętu zimowego, placem zabaw dla dzieci, wypożyczalnią sprzętu wodnego i rowerów.

Dojazd: Jadąc od strony Tucholi w stronę Czerska za wsią Legbąd przejeżdżamy przez most na kanale Brdy i skręcamy w lewo. Po ok. 5 km. jesteśmy na miejscu (są oznaczenia).

3) ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA W WOZIWODZIE – licząca ponad 5 km. ścieżka przyrodniczo-leśna ukazuje walory otaczającego środowiska. 13 stanowisk dydaktycznych ulokowanych na trasie, zapoznaje nas z otaczającą przyrodą oraz z zasadami gospodarki leśnej. Swój początek i koniec ma tuż przy Nadleśnictwie Woziwoda. Po drugiej stronie od wejścia, znajduje się pole namiotowe i popularne miejsce startowe, postojowe lub końcowe dla spływów kajakowych.

Dojazd: ścieżka leży na trasie Tuchola – Czersk tuż przy głównej drodze i Nadleśnictwie Woziwoda.

4) ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA „JELENIA WYSPA” W GOŁĄBKU – ścieżka o długości 3,5 km. ukazuje zwiedzającym charakterystyczne dla Borów Tucholskich zbiorowiska roślinne. Wzdłuż trasy znajduje się 10 przystanków (1. Rzeka Stążka, 2. Naturalne odnowienie lasu, 3. Torfowisko, 4. Ptasia remiza, 5. Rezerwat przyrody ,,Bagna nad Stążką” , 6. Paśniki dla zwierzyny leśnej, 7. Las naturalny, 8. Ochrona lasu przed owadami, 9. Drzewa doborowe, 10. Mrowiska). Pomiędzy 5 a 6 przystankiem znajduje się wieża widokowa usytuowana nad największym torfowiskiem niskim w Borach Tucholskich. Zobaczyć tu możemy żurawie, które mają tu swoje lęgowiska oraz jelenie. Na trasie rozmieszczone są także tabliczki informacyjne opisujące ciekawostki przyrodnicze i historyczne. Na trasę warto przeznaczyć ok. 2,5 h. Dodatkowo, w budynku Nadleśnictwa Tuchola w Gołąbku, znajduje się „pokój historii leśnej”, w którym dzieci i młodzież mogą odbywać zajęcia terenowe „pod dachem”. W pobliżu jest także możliwość zwiedzania Ogrodu Dendrologicznego, gdzie na obszarze niespełna 3 ha rośnie 57 gatunków i odmian drzew i krzewów.

Dojazd: ścieżka leży na trasie Tuchola – Tleń w miejscowości Gołąbek. Przy trasie (ok. 8 km. od Tucholi) jest usytuowany parking i są dokładne oznaczenia.

5) REZERWAT CISÓW STAROPOLSKICH IM. LEONA WYCZÓŁKOWSKIEGO – to niezwykle urokliwe miejsce jest najstarszym rezerwatem w Polsce i drugim najstarszym w Europie. Chroniony jest najprawdopodobniej od  roku 1827, gdyż z tego roku odnaleziono pierwsze notatki na jego temat. Rezerwat mający powierzchnię ok. 86 ha, położony jest nad jeziorem Mukrz i stanowi naturalne środowisko cisa (znajdziemy tu nawet kilkusetletnie okazy, a wśród nich „Chrobry” o pierśnicy 2,5m.). Rezerwat upodobał sobie także polski malarz – Leon Wyczółkowski, nazywając go „Świętym Gajem”. Powstało tu ponad 100 jego prac, dlatego też rezerwat nazwano jego imieniem.

Dojazd: jadąc jakieś 15-20 km. z Tucholi w stronę Świecia nie sposób nie zauważyć oznaczeń kierujących w lewo – czyli w stronę Rezerwatu.

6) KRĘGI KAMIENNE W ODRACH – to największe w Polsce i drugie w Europie skupisko kamiennych kręgów znajduje się na terenie Nadleśnictwa Czersk. Prawdopodobnie było to cmentarzysko Gotów z I i II w. n.e.  Znajduje się tu 10 całych i 2 fragmenty kręgów kamiennych, które liczą od 15 do 33 m. średnicy. W każdym kręgu jest od od 16 do 29 kamieni wystających z ziemi nawet do 70 cm. Od 15 września 1958 roku teren ten ustanowiono rezerwatem przyrody ze względu na ochronę ponad 86 gatunków porostów, które można zaobserwować zwykle na terenach wysokogórskich, a które odkryto tutaj na 300 głazach. Oprócz kręgów na terenie rezerwatu znajduje się ok. 30 kurhanów, o średnicy od 8 do 12 m. Zarówno w kręgach i kurhanach odkryto ponad 600 grobów.

Dojazd: Kamienne Kręgi w Odrach usytuowane są za Czerskiem, w odległości ok. 42 km. od Tucholi.

7) UROCZYSKO PIEKIEŁKO  – najbardziej malownicza i dosyć trudna do przepłynięcia dla kajakarzy trasa na rzece Brda. Rzeka przepływa tutaj krętym korytem i tworzy liczne zakola. Natomiast wystające z wody głazy i kamienie wywierają niesamowite wrażenie i przypominają trochę górskie widoki. Niektóre z nich mają nawet nadane imiona, np. „Kierda”, „Tłusty”, „Chudy”.

Dojazd: ok. 3 km. od Tucholi. Jadąc w stronę Świecia, należy skręcić na Świt. Po ok. 500 m. dojeżdżamy na parking przy leśniczówce, skąd udajemy się pieszo do „Piekiełka”.

8) ŚWIT – jedno z miejsc działających jako punkt dla spływów kajakowych. Jest tu pole namiotowe, a z Tucholi wiedzie przygotowana trasa pieszo-rowerowa. Przy samej leśniczówce rośnie dąb zwany „Wisielcem” – podobno podczas przemarszu wojsk napoleońskich służył jako szubienica.

Dojazd: ok. 6 km. od Tucholi. Dojazd od strony drogi na Świecie lub Bydgoszcz.

9) TLEŃ –  bardzo turystyczna wieś w Borach Tucholskich ze świetną bazą noclegową i gastronomiczną. Położona nad jeziorem Mukrza oraz rzeką Wdą. Działa tu wypożyczalnia sprzętu wodnego, a wokół Tlenia rozciąga się sporo szlaków rowerowych, pieszych i kajakarskich po rzece Wda. Niedaleko Tlenia działa elektrownia wodna w Żurze, a w lasach pomiędzy Żurem a Werami znajduje się tzw. Kamień Napoleoński, na którym Napoleon miał siedzieć podczas postoju maszerując ze swoimi wojskami do Rosji.

Dojazd: Tleń znajduje się w odległości ok. 30 km. od Tucholi.

10) SPŁYWY KAJAKOWE RZEKĄ BRDĄ – kilkugodzinne, całodzienne czy nawet kilkudniowe. Płynąc jej nurtem możemy podziwiać niezwykłą przyrodę Borów Tucholskich. Cisza i spokój, a do tego przystanki z polami namiotowymi. Rzeka Brda poprzez liczne kamienie i powalone drzewa nie jest łatwa do pokonania, ale przez to chętnie wybierana na spływy przez turystów. Są możliwe także etapy do pokonania z dziećmi np. po Wielkim Kanale Brdy, gdzie średnia głębokość wody wynosi ok. 1 metra.

  • szlak kajakowy Rzeka Brda: Woziwoda – Gołąbek – Rudzki Most – Świt – Piła Młyn (Zalew Koronowski)
  • szlak kajakowy Wielki Kanał Brdy: Rytel – Fojutowo – Barłogi
  • szlak kajakowy Mały Kanał Brdy: Barłogi – Klocek – Zielonka

11) GRZYBOBRANIE – przez niektórych właśnie ze względu na grzyby, Bory Tucholskie wybierane są na odpoczynek. Ogromne obszary lasów, bogate runo leśne są urodzajne dla skupisk grzybów. Lasy obfitują także w jagody i borówki. W okolicy Cekcyna znajduje się także Wioska Grzybowa, czyli wieś Krzywogoniec, która słynie z tego, że w okolicznych lasach znaleźć można bardzo duże ilości grzybów jadalnych.

12) KĄPIELISKA –  liczne jeziora na terenie Borów Tucholskich są chwilą odpoczynku dla przyjezdnych oraz mieszkańców. Rozbudowana infrastruktura, wypożyczalnie sprzętów wodnych, zadbane plaże, w sezonie ratownicy WOPR, place zabaw i zjeżdżalnie wodne dla dzieci przyciągają wszystkich amatorów wody. Warto odwiedzić Jezioro Głęboczek w Tucholi, Jezioro Wielkie Cekcyńskie w Cekcynie, Jezioro Bysławskie w Bysławiu, czy też Jezioro Szpitalne w Pile.

Plaża przy J. Wielkim Cekcyńskim

Jezioro Bysławskie

Informacje praktyczne:  

Dokładne opisy szlaków: pieszych, rowerowych, kajakowych i nordic-walking znajdziecie tutaj  i tutaj.

Przydatne linki:

  1. www.portal.tucholski.pl
  2. www.tuchola.pl
  3. www.borytucholskie.pl
  4. www.pnbt.com.pl
  5. www.las.pl
  6. www.nadbrda.pl

Dotrwaliście do końca? Liczę w takim razie na to, że odwiedzicie Bory Tucholskie! Achh… i nie zapomnijcie odezwać się do nas, że jesteście w pobliżu!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *